Band 8.2 Seite 272 Zeile 43 | 1162,1 De singulis libris bibliothecae aliquas dictiones proferre libet in medium, ut quandoque de accentu.
— Et primo occurrit Genesis. In qua reperitur: Abyssi. Haec: abyssus, dicitur profunditas magna ... quaestus acerbe (Gen.).
— Iam incipit in manibus Exodus esse meis. Sicut nomen Geneseos a generatione nomen trahit ... opus decenter ornatum contexit (Exod.).
— In manibus nostris se sponte Leviticus offert. Absque macula (9, 10). Hoc nomen macula variis modis ponitur ... gomor indeclinabile nomen est mensurae (Levit.).
— Vix facient Numeri quasi (?) de (?) numeris numerando, quod debeant dici. Recensiti (1, 27). Docuerunt superiora. Metari. Id est figere castra. Et habebunt excubias. Excubiae large accipitur ... Ictus occubuerit (35, 17). Ictus, ta, tum, id est percussus ab ito et ab (Num.).
— Ad Deuteronomium me transfero. De cuius nomine dubitari solent nonnulli: Utrum dici debeat Deuteronomium vel Deuteronomion. Dicimus autem Deuteronomium. Et interpretatur secunda lex vel secundo lex, quia secundo data ... rodebant carmina mures (Deut.).
— Ad Josue venio. Transi Jordanem (1, 2). Quid? In me Rubenitae et Gaditae ... in sanctuario Dei, id est ante sanctuario (Josue).
— Pauca de Ruth excipiam. Obstinato animo (1, 18). Id est firmo (Ruth).
— Transeo ad Tobiam. Primitiva (1, 6). Notat primitias. Proselytis. Proselyti dicebantur quidam de gentibus (Tob.).
— Transeamus ad librum Judith. Vicenorum pedum (1, 3) (Judith).
— De libro Esther pauca incipiam. Carbasini coloris (1, 6) (Esth.).
— Ad Esdram stilum verto. Mille pinnas (1, 10). Pinna pondus est (Esdr.).
— Sequitur Nehemias, qui et pars Esdrae reputatur. Subsannaverunt (2, 19). Id est deriserunt (Nehem.).
— Si debitum ordinem executus essem, post librum Ruth librum Regum aggressus essem (I Reg.).
— In compitis (1, 20). Compitum quasi competum, ubi plures viae concurrentes (II Reg.).
— Manubiae. Sunt spolia a manu (III Reg.).
— Abiegnis. De abiete. Et erat indictio. Id est summa eorum (IV Reg.).
— Rationi consentaneum est, ut librum Regum immediate sequatur liber Paralipomenon. Graece quidem sic dicitur (I-II Paralip.).
— Ecce iam manibus nostris se concessit Isaias. Abalienati (1, 4). Plus alienati (Is.).
— Malin dicitur lectica (Is. 66, 20), sponda iuxta lectum ... Vernaculus (Jerem. 1, 14). Est diminutivum huius nominis verna (Jerem.).
— Sequitur Baruch. Fuit autem Baruch notarius Jeremiae (Bar.).
— Ezechiel paucis se praebuit facilem. Nostris tamen (Ez.).
— Danielem aggredior. Coniecturam eius (2, 5). Id est interpretationem (Dan.).
— Duodecim prophetae in uno volumine continentur. Quorum primo Osee aggrediamur. Terram inviam (2, 3). Scilicet desertum... et proprium et familiarem (Osee-Malach.).
— Laetus contrecto Job. Qui interpretatur dolens. In orbem (1, 5). In circuitum (Job).
— Parabolas Salomonis tempus est contrectare. Quae dicuntur parabolae propter occultas rerum iustitiarum similitudines, quae eis velantur. Sapientiam (1, 2). De aeternis (Prov.).
— Sequitur Ecclesiastes. Quod interpretatur concionator, qui ad contionem, id est coetum, loquitur, et consolator; dicit enim ad pacem et concordiam (Eccle.).
— Ad librum, quem dicimus Cantica canticorum accedo. Et sic notatur excellentia, sicut cum dicitur: Rex regum (Cant.).
— Ecclesiasticum, qui est liber Jesu filii Sirach, contrecto. Qui propter subtilitatem dicitur Panaretos, id est omnium virtutum capax. Ecclesiasticus autem intelligitur congregator (Eccli.).
— Librum Philonis, qui dicitur liber Sapientiae, contrecto. Et hoc quod continet omnia (1, 7). In se (Sap.).
— Adest liber Maccabaeorum, id est bellatorum. Et factum est (1, 1). Illud autem continuatur seriei historiae praecedentis. Quam non habent (I Macc.).
— Anno centesimo quadragesimo octavo Dioscori die mensis vicesima et quarta die (11, 21). Mensis Dioscori, qui est Junius ... corrupti codices habent: Non erit ut ingratas (II Macc.).
— Ad novi testamenti seriem me verto, paucula accepturus pro simplicitate opusculi huius. Inter libros autem novi testamenti primus est Matthaeus. De quo paucula excipiam. Praedicta a me minime repetuntur. Quae autem communiter proponunt evangelistae, non nisi semel scripto mandare destino.
— Ex ea quae fuit Uriae (1, 6). Uxor scilicet Bethsabee (Matth.).
— In Marco pauca reperiuntur, quae in Matthaeo non legantur. Et ideo pauca de Marco excipiamus. Paenitemini (1, 15). Antiqua grammatica est (Marc.).
— De Luca pauca excipiamus, tum quia quae exequuntur glossae nolumus apponere, tum quae dicta sunt ante in Matthaeo et Marco, non est opus repetere, tum quia non expositoris sed exceptoris officium assumpsimus. Et hic mensis sextus illi (1, 36). Scilicet Elisabeth (Luc.).
— Johannes tantae difficultatis tantaeque subtilitatis est, ut vix luculentam admittere dignetur expositionem, etsi expositio sit exactissimae diligentiae. Consultius est tamen aliqua exponere vel perfunctorie, quam singula intacta relinquere.
— In principio erat— Id est: Filius erat in aeternitate et ab aeterno. Vel: In principio, id est in Patre. Quaelibet enim trium personarum est in alia. Filius ergo est in Patre ... iam explicatus est Johannes, qui est consummatio nostra (Joh.).
— Evangelicam veritatem in se consummatam explanam apostolica doctrina. In cuius rei signum super mensam duodecim panes propositionis disponi solent. Per duodecim autem panes propositionis doctrina apostolica designatur. In doctrina autem apostolica maioris consummationis videtur esse doctrina Pauli. Qui et Apostolus antonomastice in caelesti Scriptura propter privilegium doctrinae sublimis dicitur.
— Pauca volumus explicare super epistolas Pauli, quia ab aliis diligenter expositae sunt. Qui praedestinatus est Filius Dei etc. (1, 4). Origeni placet, ut in littera habeatur: Qui destinatus (Rom.).
— Paulus (vocatus)— Vocatis sanctis (1, 2). Id est: vocatis ad hoc, ut sancti sint (I Cor.).
— Paulus (apostolus)— Supra modum gravati sumus supra virtutem. Humanarum scilicet virium (II Cor.).
— Paulus apostolus— Anathema sit (1, 8). Numquid potuit aut debuit anathematizare angelum bonum sub condicione? Respondeo: Modus est loquendi (Gal.).
— Paulus apostolus— In laudem gloriae et gratiae (1, 6). Endiadis est (Eph.).
— Paulus (et Timotheus)— Super communicatione vestra in evangelio (1, 5). Id est super hoc, quod libenter communicatis aliis et praedicatis evangelicam veritatem (Philipp.).
— Paulus (apostolus)— Pro corpore eius, quae est ecclesia (1, 24). Haec locutio similis est illi: Semini tuo, qui est Christus (Col.).
— Paulus (et Silvanus)— Sine intermissione (1, 2). Quasi dicat: Quotiens oro, pro vobis oro (I Thess.).
— Paulus (et Silvanus)— Nam mysterium iam operatur iniquitatis, tantum ut qui tenet nunc, teneat, donec de medio fiat (2, 7). Tantae difficultatis est transitus (II Thess.).
— Paulus (apostolus)— Justo non est lex posita (1, 9). Id est: Non ad coercendum iustum (I Tim.).
— Paulus (apostolus)— Nemo militans Deo, implicat se saecularibus negotiis (2, 4). Supple: Saeculariter (II Tim.).
— Paulus (servus)— Omnia munda mundis (1, 14). Omnia? De quibus controversia erat inter illos (Tit.).
— Paulus (vinctus)— Ego fruar te in Domino (20). Aliud est uti in caelesti pagina, aliud frui (Philem.).
— Multifariam— Nomen suum non praemittit in hac epistola sicut et in aliis, quia gentium magister erat, non Judaeorum ... qui multis informari desiderat (Hebr.).
— Jacobus (Dei)— Omne gaudium existimate fratres mei, cum in varias tentationes incideritis (1, 2). Quid igitur quod oramus in oratione dominica ... facta in fide (Jac.).
— Petrus (apostolus).— Advenis dispersionis (1, 1). Id est dispersis (I Pt.).
— Simon Petrus— Gratia vobis et pax impleatur in cognitione Domini nostri (1, 2). Id est: Ut cognoscatis, quomodo a Domino (II Pt.).
— Diligenter in multis locis expositae sunt Johannis epistolae. Ideoque paucis nos expediemus. Ordo constructionis principalis epistolae: Annuntiamus vobis id quod vidimus (1, 2) ... sed etiam iussus est resistere (I Joh.).
— Super Actus apostolorum. Spiritus sanctus dicitur vehemens, quia vehit mentem ad superna, vel vae aeternum adimens est ... ex fundamento uno aedificare (Act.).
— Apocalypsis— Interpretatur revelatio. Primogenitus mortuorum. Id est mortalium, id est hominum, id est inter homines habens ius primogeniturae ... qui motus futuri sunt talium corporum, definire non audeo. Sed ubi volet Spiritus, ibi mox erit corpus.
De singulis libris Bibliothecae aliquas dictiones proferre libet in medium.
Alexander Neckam, Exceptiones Bibliae, Gen. -- Apoc. Exceptiones Bibliae, Gen. -- Apoc. Basel E II 4 (XV; O.Cart.) f. 124-128: Anon. Expositiones rarorum vocabulorum in libris vet. test. contentorum (Inc: de singulis libris Bibliae aliqua docens volo in medium proferre. Et primo occurrit Genesis; -- Tunc cupit in manibus Exodus esse meis). Cambridge, Univ. Kk V 10 (XIII; Durham) f. 317-360: Summa magistri Alexandri Nequam, Gen. -- I Joh.Gen. -- I Joh. Torino, Naz. 542 (D V 29) (XIII): Alexander Nequam, f. 1-13: Gen. -- II Macc. (Expl: non erit ut ingratus); f. 13-16: Ps; f. 16-31: Matth. -- Joh; f. 31-40: Rom. -- Hebr; f. 41-46: Epp. can; f. 46: Act; Apoc. (Inc: De singulis libris Bibliothecae; -- Iam cupit in manibus Exodus esse meis; -- Vix faciunt numerum, quae de Numeris numerabo; --Librum Psalmorum contracto. Qui etiam liber soliloquiorum dicitur, quia solius Spiritus sancti sunt ista eloquia; -- Expl: iam humanam naturam excellentiorem esse angelica. Expliciunt Corrogationes Promethei). | |